Model zaštite ritskih staništa
U okviru projekta ‘Održivi ruralni turizam kao način poboljšanja upravljanja prirodom u srednjem Podunavlju’ koji vodi Dunavsko-karpatski program Svetskog fonda za prirodu (WWF-DCP), kao i promocije zaštite prirode i ekoturizma u Vojvodini, od 15. do 17. maja je bila organizovana poseta vojvođanskih stručnjaka koji se bave zaštitom prirode nacionalnom parku “Dnauauen” u Austriji. Miljan Velojić i Elizabeta Stanić Vojnić-Hajduk iz JP “Vojvodinašume” koje upravlja prostorima rezervata “Gornje Podunavlje”, Biljana Panjković i Duška Dimović iz Zavoda za zaštitu prirode Srbije, Slobodan Puzović – zamenik pokrajinskog sekretara za zaštitu životne sredine i održivi razvoj i Aleksandar Forgić iz Bačkog Monoštora, imali su prilike da se upoznaju sa načinima funkcionisanja ovog prirodnog dobra. Domaćini, direktor Karl Manzano i načelnik Odseka za upravljanje staništima i naučna istraživanja Khristijan Baumgartner su u okviru trodnevnog boravka predstavili nacionalni park i do detalja gostima preneli iskustva o načinima njegove organizacije.
Nacionalni park “Donauauen” je, po rečima Manzana, nastao posle neuobičajenog masovnog protesta u zimu 1984. godine, kada je gotovo 3.000 ljudi okupiralo poplavne šume kod Hainburga protestvujući zbog projekta izgradnje brane, hidrocentrale i akumulacionog jezera na poslednjem slobodnotekućem delu toka Dunava u Austriji, od Beča do Bratislave. Ovaj jedinstveni događaj je inicirao zaštitu celog ekosistema, koji je za nacionalni park na površini nešto manjoj od 10.000 ha proglašen 1996. godine. I današnja glavna uloga ovog prirodnog dobra je zaštita poplavnih šuma i livada i omogućavanje uživanja u prirodi za preko million posetilaca godišnje. Specifičnost ovog nacionalnog parka je stalno ulaganje u projekte obnavljanja narušenih ekosistema, posebno putem spajanja nekadašnjih rukavaca Dunava sa rekom. Nacionalni park tako ponovo želi obnoviti dinamiku jedinstvenog poplavnog staništa, ali i biti primer za ostala zaštićena dobra koja se nalaze u Podunavlju. Manzano je istakao da je ove godine, kada nacionalni park slavi 10 godina postojanja, želja da se uspostave partnerstva i sa upravljačima ostalih nacionalnih parkova i rezervata u srednjem Podunavlju posebno naglašena i da spremnost za nju postoji.
Gosti iz Srbije su se uverili sa koliko kreativnosti je moguće osmisliti zaštitu jednog vrednog prirodnog dobra, učiniti ga otvorenim za posetioce i prijateljskim za stanovnike na njegovom obodu. Posebno je bilo poučno upoznati se sa načinom obnavljanja šumskih i vodenih ekosistema i uređenjem infrastrukture za posetioce. David Reeder, lider projekta, ističe da organizatori očekuju da će poseta biti korisna za upravljače rezervata u Vojvodini, posebno velikih poplavnih područja: Gornjeg Podunavlja, Koviljsko-petrovaradinskig rita i Obedske bare. David Reeder kaže da je jedan od osnovnih ciljeva ovog projekta pruženje pomoći upravljačima zaštićenih prirodnih dobara u srednjem Podunavlju, posebno upravljaču Specijalnog rezervata prirode “Gornje Podunavlje”, u sprovođenju efikasnih mera zaštite vrednog područja koje im je povereno na upravljanje. “Prekogranična saradnja, koju realizacojom ovog projekta podstičemo, jedan je od najefikasnijih načina očuvanja vredne zaštićene prirode u graničnim regionima. Ona se može ostvariti samo trajnom i iskrenom komunicacijom upravljača. Nacionalni park “Donauauen” u Austriji je veoma dobar primer regionalnog lidera u zaštiti aluvijalnih staništa u Podunavlju i može služiti kao dobar model svim upravljačima ekološki identičnih prirodnih dobara, među koje spada i Specijalni rezervat rezervat “Gornje Podunavlje”, – ističe David Reeder.
