BEZDAN  Eko-centar “Karapandža”

  • Radno vreme: kontaktirati upravljača na telefon 062/800-53-23
  • Cenovnik za posetioce možete preuzeti  OVDE

 

STARIM TOKOVIMA DUNAVA

SPECIJALNI REZERVAT PRIRODE ,,GORNJE PODUNAVLJE“ –  Nalazi se na krajnjem severozapadu Srbije, na granici tj tromeđi sa Mađarskom i Hrvatskom. Čine ga dva rita Monoštorski i Apatinski.

SRP ,,Gornje Podunavlje”   je zaštićeno prirodno dobro I kategorije, koje se prostire uz levu obalu reke Dunav. Deo je velikog ritskog kompleksa koji se proteže i kroz susedne zemlje Mađarsku (Nacionalni park ,,Dunav – Drava“)  i Hrvatsku (Park prirode ,,Kopački rit“)  sa kojima čini ekološki jedinstvenu celinu. Deo je velikog rezervata biosfere “Bačko Podunavlje” koji se nalazi na severozapadu Vojvodine koji čini “Evropski Amazon” i predstavlja jednu od najočuvanijih ritsko-močvarnih celina na čitavom toku Dunava, koji se razlio u nepreglednu mrežu rukavaca i kanala kroz ritske plavne šume Rezervata biosfere Bačko Podunavlje, upisan u UNESCO svetsku listu  juna 2017. godine.

DA LI STE ZNALI ?

Specifični kompleksi ritskih šuma ispresecani su rukavcima i kanalima, sa adama, meandrima, vokovima, tonjama, barama, močvarama, vlažnim livadama, tršćacima i ševarima. Karakteristično je bogatstvo ornitofaune u kojoj se ističu retke vrste kao što su orao belorepan i crna roda. U rezervatu je prisutna 51 vrsta sisara, 248 vrsta ptica, 50 vrsta riba, 11 vrsta vodozemaca, 9 vrsta gmizavaca, veliki broj beskičmenjaka, od kojih se izdvaja fauna leptira sa preko 60 vrsta dnevnih leptira i više od 1000 biljnih vrsta. Gornje Podunavlje naseljava najbrojnija populacija evropskog  jelena u našoj zemlji.

Prostire se na bezmalo 20.000 ha, uz levu obalu Dunava, obuhvatajući gotovo 70 km rečnog toka. U pojasu oko bezdanske prevodnice, nalazi se veliki broj vikend naselja, od kojih su najpoznatija Baračka, Šebešfok, Kenđija, Daraži fok, Mrtva Baračka. Gornje Podunavlje je jedna od retkih destinacija gde se još uvek može uživati u vožnji Dunavom, nepreglednim rukavcima i kanalima, nesputanoj rici jelena, mirnim noćima u seoskim domaćinstvima, autentičnim ribljim specijalitetima i društvu poslednjih dunavskih alasa. Osim biološke raznovrsnosti Gornje Podunavlje krasi i autentično kulturno nasleđe. Kao rezultat prilagođavanja velikoj reci i njenim ćudima nastali su karakteristični izvorni običaji, nošnje, jezik, riblovni alat, čamci i jela koji privlače goste i ,,Gornje Podunavlje“ čine atraktivnom destinacijom za posetioce.

KAKO STIĆI ?

 EKO-CENTAR KARAPANDŽA  –  se nalazi pored vikend naselja Kenđija (Bezdan),  na obali Bajskog kanala.   Do Monoštorskog rita i Eko-centra ,,Karapandža“ se najlakše dolazi preko Sombora i Bezdana, posle kojih ima još oko 20 minuta vožnje. Eko-centar ,,Karapandža“ koji se nalazi u rezervatu udaljen je 30 km od Sombora, 115 km od Novog Sada, 205 km od Beograda i prilaz je moguć drumskim  prevoznim sredstvima.

GPS koordinate :

45.894167     18.869167

KAKO PROVESTI VREME ?

Aktivnosti koje se mogu organizovati i koje Vas očekuju u sklopu Eko-centra su: prezentacija rezervata, edukativni čas, obilazak edukativne staze uz pratnju stručnog vodiča-čuvara zaštićenog područja, vožnja  biciklom, vožnja motornim čamcem ili čamcem na vesla. Eko-centar je kapaciteta do 50 osoba, a preporučeno je da grupe čine do 25 osoba po vodiču u zavisnosti od interesovanja.

Prisustvujte eko-času u UČIONICI NA OTVORENOM, koja je pogodna za prijem posetilaca, prezentaciju rezervata  stručnih vodiča-čuvara zaštićenog područja, tokom koje se posetioci upoznaju sa temama vezanim za zaštitu prirode,  rezervat i njegov biljni i životinjski svet. Natkriven prostor je opremljen klupama, stolovima, info-tablama i sredstvima za vizuelnu prezentaciju vrednosti rezervata  te je pogodan za organizaciju ekoloških radionica za zainteresovane turiste i grupe  koje su i  godinama unazad činile deca predškolskog uzrasta, učenici, studenti, porodice i svi istinski ljubitelji prirode.

Aktivan obilazak Rezervata započnite ŠETNOM STAZOM  ,,KARAPANDŽA“ koja je kružna i završava se kod Eko-centra. Obilazak edukativne šetne staze starim tokovima Dunava traje do 2 sata, uz pratnju stručnog vodiča, tokom koje se prezentuje rezervat kroz razne zanimljivosti istorijskog, biološkog i kulturološkog značaja. Edukativna staza dužine 4 km je opremljena  info-tablama, osmatračnicom za ptice  i odmorištem. Staza je pogodna za sve nivoe kondicione pripremljenosti  jer je teren ravan i omogućava kretanje i dece i starijih osoba.

Uživajte u VOŽNJI BICIKLOM kroz rezervat, kamenim putem koji prolazi delom šetne staze ,,Karapandža“, tokom koje stručni vodič, u pauzama vožnje prezentuje zanimljivosti i potencijale rezervata u  neposrednom kontaktu prirodnog okruženja i turista.

Upoznajte Rezervat iz sasvim drugog ugla, sa vodene strane: VOŽNJOM KANUIMA jer je veslanje odlična prilika da aktivirate različite mišiće, ali ne zahteva da budete u prevelikoj formi. Bez obzira da li ste ranije veslali, da li ste spretni i okretni – veslanje je sport u kojem imate priliku da sami birate tempo i pravac kretanja, a pri tom je to izvrsna rekreacija koja oblikuje celo telo i  opušta um. Za razliku od kajaka, kanu je celim svojim gornjim delom otvoren, gde na klupicama može sedeti više osoba (preporuka je dve osobe) veslajući veslima sa jednom lopaticom.

Pored kanua, možete se VOZITI ČAMCIMA (motornim  čamcem uz pratnju vodiča  ili samostalnom vožnjom čamcem na vesla), a vožnja započinje sa uređenog mola, izgrađenog na obali Bajskog kanala, koji se proteže iz Mađarske pored Bačkog Brega i Koluta sve do Bezdana gde se uliva u Veliki Bački kanal.

Obale su obrasle šumom, trskom i ritskom vegetacijom, dok priobalni deo krase lokvanji koji pružaju sklonište brojnim ribljim vrstama u jednom od najčistijih kanala u Vojvodini.

PRIPREMITE RUČAK U PRIRODI – za sve posetioce koji žele da provedu ceo dan u Eko-centru, pored navedenih aktivnosti, nudi se mogućnost i da sami pripreme roštilj ili gulaš u kotliću u dvorištu Eko-centra.

Prošetajte ŠETNOM STAZOM  ,,ŠTRBAC“ koja se takođe nalazi u Monoštorskom ritu  tačnije između Bačkog Monoštora i Bezdana. Edukativna staza ,,Štrbac“  je obeležena informativno- edukativnim tablama, stolovima i klupama. Program obilaska šetne staze traje 1,5 h. a završava se na bari Šarkanj ( Crna bara) gde se nalazi i osmatračnica za ptice.

Nakon posete Eko-centru ,,Karapandža“ aktivnosti možete usmeriti na  etnografsko bogatstvo koje je zadržano  u obližnjim naseljima Bezdan i Bački Monoštor.

Parking prostor je pogodan za turističke autobuse i  putnička vozila.

Na ovom prostoru spremaju se tradicionalna jela od ribe (fiš-paprikaš, riblja čorba, riba u rašljama) i divljači  u  nadaleko čuvenim čardama  a koje se nalaze u blizini Eko-centra. Od drveta se u lokalnim radionicama prave čamci i vesla, ali i drugi osobeni predmeti kao što su klompe i predmeti za kuću. Pribor za ribolov se ručno izrađuje u selima u okruženju.

– Bajski kanal – Vojvodina je premrežena razgranatom kanalskom mrežom. Veliki bački kanal bio je, kada je građen krajem XVIII i početkom XIX veka, inženjerski i građevinski poduhvat tog doba. Za Bajski kanal kažu da je najčistiji kanal u Srbiji. Svim ovim kanalima jedno je zajedničko – početak ili kraj im je skoro na istom mestu kod Bezdana. Na levoj obali Dunava kod Bezdana počinju Dunav-Tisa – Dunav i Veliki bački kanal, a nedaleko odatle Bajski kanal uliva se u Veliki bački kanal.

– Bezdan – Spomen muzej Batinske bitke  – na obali Dunava kod Bezdana sagrađen je 1981. godine i za vreme postojanja zajedničke države predstavljao je celinu sa spomen kompleksom na brdu iznad Batine sa hrvatske strane.  Stalnu postavku su izradili kustosi  Muzeja Vojvodine i Gradskog muzeja Sombor, a prikazuje tok Batinske bitke koja je vođena od 11. do 29. novembra 1944. godine.

– Bezdan – Brodska prevodnica – Nalazi se na ušću današnjeg kanala Vrbas – Bezdan u Dunav. Izgrađena je 1856. godine i prvi je objekat u Evropi gde je primenjeno podvodno betoniranje.

– Bezdan – poslednja tkačnica svilenog damasta – živa radionica u kojoj možete posmatrati kako nastaje damast koji, se tka od svile i najfinijeg egipatskog pamuka, i po originalnoj tehnologiji sa kraja 19. veka. u kojoj je svaki proizvedeni komad platna unikat.

– Muzej parfemskih flašica – poseduje više od 2000 parfemskih bočica koje su se proteklih godina intenzivno sakupljale. U Bezdanu je  deo turističke ponude, ali i svojevrsna atrakcija, još samo u Barseloni postoji muzej ovakve vrste sa 6.000 flašica parfema.

– Bački Monoštor   je selo na ostrvu, okruženo Dunavom, kanalima i ritskim šumama Specijalnog rezervata prirode ,,Gornje Podunavlje“. Dragulj  je prirodnih lepota, starih zanata i vrednih i interesantnih ljudi koji u njemu žive. Moguće je organizovati posete etno-kući i pčelarskom domaćinstvu u Bačkom Monoštoru, udaljenom oko 15 km od Eko-centra.

– Eurovelo biciklističke rute Eurovelo 6 – je međunarodna biciklistička ruta koja spaja Atlantski okean i Crno more, a kroz Srbiji prolazi prateći Dunav.

– Deonicom Bački Breg-Sombor od ulaska u Srbiju (granični prelaz Bački Breg): na izmaku prvog kilometra stiže se do Bačkog Brega a zatim nastavlja preko sela Kolut do Bezdana (9km). Skreće se sa glave biciklističke rute, asfaltnim putem ka obali Dunava, gde se nakon cca 2km skreće desno ka vikend naselju Kenđija (info tabla SRP „Gornje Podunavlje“) i nastavlja još  cca 2 km do Eko-centra ,,Karapandža“.  Dalje vožnjom možete nastaviti kroz SRP ,,Gornje Podunavlje“ ka Apatinu.

Specijalni rezervat prirode “Gornje Podunavlje”  poseduje  sertifikat u okviru projekta “Najboljih 99 u Srbiji” kroz akciju koja ima za cilj unapređenje usluge u turizmu Srbije i promociju najkvalitetnijih turističkih subjekata, a obuhvatila je ocenjivanje i nagrađivanje u više kategorija.

————————————–

Sve informacije o programima i poseti rezervatu  možete dobiti  u agenciji  ,,Vojvodinašume-Turist„ Petrovaradin, Preradovićeva br. 2 – Radno vreme poslovnice, radnim danima od 07:00 do 15:00.

 ,,Vojvodinašume-Turist „ –  tel: 021/ 6432 401, 021/ 6432 976

email: travel@vojvodinasume.rs

Ukoliko imate posebna interesovanja ili zahteve pripremićemo Vam specijalni program posete  SRP ,,Gornje Podunavlje”.