Nacionalni i međunarodni projekti

Projekat “Restoring the Amazon of Europe: Reconnecting Riverine Habitats in the First five-country UNESCO Biosphere Reserve“

(Endangered Landscapes & Seascapes Programme.)

UNESCO rezervat prirode Mura-Drava-Dunav MDD („Evropski Amazon“), prvi je zaštićeni petodržavni rezervat ovog tipa na svetu. Ovaj projekat, koji je finansiran od strane Endangered Landscapes & Seascapes Programme. , prati ciljeve upravljanja nedavno proglašenog rezervata UNESCO-a i nastoji da kroz rad sa lokalnim zajednicama i uspostavljanje Radne grupe za obnovu (RTF), obezbedi dodatne površine za revitalizaciju i olakša prelazak na ekonomiju zasnovanu na prirodi (Nature based Solutions). Projekat će pokrenuti interdisciplinarni dijalog, izgraditi kapacitete i zalagati se za replikaciju i povećanje površina pod obnovom I restauracijom u sličnim regionima uz promociju rezervata kao modela rešenja zasnovanog na prirodi (NbS). RTF će podržati Upravni odbor Uneskovog rezervata biosfere Mura-Drava-Dunav (TBR MDD) u cilju postizanja održivog upravljanja predelom uz fokus na revitalizaciju i NbS.

Jedna od lokacija na kojima će se raditi u okviru projekta nalazi se u Apatinu, u Specijalnom rezervatu prirode “Gornje Podunavlje”. Prema planu projekta na ovoj lokaciji planira se revitalizacija dela šume kojom gazduje JP “Vojvodinašume”. Dve parcele na kojima se planira revitalizacija, ukupne površine 36ha, nalaze se u različitim delovima rezervata. Nakon seče hibridne topole na ovim lokacijama planira se sadnja šume autohtonim vrstama drveća. Na svakoj od parcela planira se uspostavljanje takozvanog oglednog polja (restoration trial) površine 25ari na kojima se sadnja neće obaviti već će se proces obnove dešavati spontano, bez uticaja čoveka. Jedna od oglednih parcela biće ograđena a druga će biti uspostavljena bez ograde, sve u cilju dobijanja uporednih podataka o načinu obnove tih delova šume, rastu bijnih vrsta koje će se same pojaviti, pojavi invazivnih vrsta, bolesti, uticaju životinja i slično.

Ovaj projekat je podržan od strane Endangered Landscapes & Seascapes Programme , kojim upravlja Cambridge Conservation Initiative u partnerstvu sa Arcadia. Više informacija o The Endangered Landscapes & Seascapes Programme  može se naći na www.endangeredlandscapes.org 

InoSens doo Novi Sad i JP “Vojvodinašume” partneri na CiROCCO Horizon Europe projektu

CiROCCO projekat (pun naziv: Poboljšan in-situ monitoring životne sredine u nedovoljno uzorkovanim pustinjama) koordinira Institut za komunikacije i računarske sisteme (ICCS) u Grčkoj i uključuje 12 organizacija iz 4 članice EU (Grčka, Kipar, Španija i Luksemburg) i 3 zemlje koje nisu članice EU (Švajcarska, Egipat i Srbija). Konzorcijum, koji je okupljen u Atini na Inicijalnom sastanku između 20. i 21. marta, sastoji se od 3 akademske i istraživačke tehnološke organizacije, 4 kompanije i 5 nacionalnih, regionalnih i lokalnih organa vlasti. Projekat će trajati od 1. marta 2023. do 28. februara 2026. i ima budžet od 3,5 miliona evra.

CiROCCO je ambiciozan projekat sa jasnom vizijom i ciljevima. Međunarodni konzorcijum pod snažnim vođstvom čini da je projekat u dobroj poziciji da značajno doprinese poboljšanju monitoring zemljišta u pustinjskim oblastima i poboljšanju modela klimatskih promena.

Projektni video možete pogledati  OVDE.

Vizija CiROCCO projekta je uspostavljanje kompletnog sistema za monitoring koji se sastoji od distribuirane mreže senzora niskog cenovnog ranga povezanih najsavremenijim tehnikama fuzije podataka iz satelitskog osmatranja i asimilacionih modela. Mreža senzora će poboljšati trenutni nedostatak podataka iz monitoringa zemljišta u pustinjskim oblastima, nudeći operativno rešenje koje se lako održava i širi. Održivost instalacije će biti osigurana uslugama komercijalizacije, a upravljanje podacima sa mogućnošću pronalaženja, pristupačnosti, interoperabilnosti i ponovne upotrebe (FAIR) će podržati integraciju u ekosistem Cross-COPERNICUS-a i usluge asimilacije.

Projekat ima nekoliko ciljeva, uključujući instalaciju i rad in-situ, niskocenovnih, samostalnih, digitalnih stanica za monitoring u saradnji sa nadležnim organizacijama, operativnim i nakon projekta, te uspostavljanje isplative i održive mreže digitalnih stanica za monitoring u nedovoljno uzorkovanim pustinjskim područjima i ekosistemima u Egiptu, Srbiji i Španiji, kao i razvoj usluga za obradu podataka zasnovanih na ICT infrastrukturi i pružanje podataka istraživačkoj zajednici kako bi se poboljšali modeli klimatskih promena. CiROCCO takođe ima za cilj da ubrza usvajanje alata i usluga koje nudi od strane šire zajednice kako bi se obezbedio maksimalan dugoročni uticaj.

Partneri na projektu koji dolaze iz Srbije su JP Vojvodinašume i InoSens doo. Novi Sad.

JP Vojvodinašume, kao upravljač više zaštićenih područja u Vojvodini, nadgledaće pilot aktivnosti uz specifikaciju, obezbeđenje, instalaciju i praćenje CiROCCO mreže senzorskih stanica na lokacijama u SRP ,,Deliblatska peščara“.

U CiROCCO-u su povezani lokalni interes u zaštiti životne sredine za dobrobit naših građana i napredovanju na tržištu projektnih tehničkih rešenja sa fokusom na pre-komercijalnu evaluaciju i validaciju rešenja, širenje ekosistema, širenje izvrsnosti i ulazak CiROCCO sistema na tržište.

InoSens je najuspešnije MSP u Srbiji po broju Horizon projekata. InoSens će koordinirati prikupljanje, obradu i analizu podataka iz mreže meteoroloških senzora i senzora kvaliteta vazduha. Podaci će se koristiti za kratkoročnu (24-časovnu) procenu stanja suše i šumskih požara i za sistem upozorenja na rizik po javno zdravlje. Paralelno, InoSens će sprovoditi ekološko modeliranje zasnovano na EO proizvodima, terenska istraživanja promena u degradaciji zemljišta i procenu različitih faktora rizika. InoSens će takođe pripremiti studije o dugoročnom ekološkom menadžmentu, izbegavanju rizika i planiranju mera ublažavanja.

CiROCCO partneri na projektu

Institute of Communication and Computer Systems (ICCS), National Observatory of Athens (NOA), EBOS Technologies Limited (EBOS), NETCOMPANY-INTRASOFT SA (INTRA), INOSENS Doo Novi Sad (INO), Centre For Environment and Development for the Arab Region and Europe (CEDARE), University of Cyprus (UCY), Idalion Municipality (DIMOS), Ministry of Labour and Social Insurance (MOL), JAVNO Preduzeće Vojvodinašume, Pretrovaradin (VSUME), Agencia Estatal Consejo Superior de Investigaciones Cientificas (CSIC), Astrocast SA (ASTRO).

Projekat LIFE Restore for MDD

Project: 101113557 — LIFE22-NAT-AT-LIFE RESTORE for MDD — LIFE-2022-SAP-NAT

Od 01.10.2023. god sa realizacijom je počeo projekat „LIFE RESTORE for MDD“ koji sufinansira EU. Radi se o međunarodnom projektu za obnovu UNESCO-ovog rezervata biosfere Mura-Drava-Dunav. Novi projekat „LIFE RESTORE for MDD“ zvanično je pokrenuo napore na obnovi duž reka Mure, Drave i Dunava – područja koje se nalaze u okviru rezervata biosphere i štite u Austriji, Sloveniji, Hrvatskoj, Mađarskoj i Srbiji, prvom rezervatu biosfere biosfere u pet zemalja na svetu.

Po prvi put, 17 institucija iz pet država, uključujući institucije I organizacije iz oblasti zaštite prirode, voda, šuma i regionalnog razvoja, kao i univerzitete i nevladine organizacije koje predvodi WWF Austrija, radiće zajedno na obnavljanju rečnog ekosistema i njegovih jedinstvenih poplavnih šuma duž tri reke, koje se često nazivaju „Evropskim Amazonom“. U narednih pet godina, sa 20 miliona evra, projekat planira obnovu 29 lokacija duž reka, sa ciljem uspostavljanja 2.472 hektara šuma u ​​poplavnoj ravnici, kao i ponovnog povezivanja 54.230 metara rukavaca reka i prenosa 966.000 m³ sedimenata čime će se stvoriti novi šljunak i peščani sprudovi. Ove aktivnosti, ne samo da će obezbediti vredna staništa za retke vrste riba i ptica, već će i ponovo uspostaviti zdravije poplavne šume i poboljšati njihovu otpornost na sušu.

Ovaj inovativni LIFE projekat služi kao primer međunarodne saradnje i zajedničkih napora na restauraciji, kako bi se oživeo UNESCO-ov rezervat biosfere Mura-Drava-Dunav u pet zemalja, To je najveći projekat restauracije ikada sproveden u regionu i samim tim značajan korak ka zaštiti naše životne sredine. Projekat “LIFE RESTORE for MDD” predstavlja važan doprinos Evropskom zelenom dogovoru (European Green Deal), kao i doprinos implementaciji Strategije EU o biodiverzitetu 2030 i predloženog Zakona EU o obnovi prirode. To je takođe međunarodna demonstracija kako pet zemalja može da radi zajedno na obnavljanju ključnih ekosistema za dobrobit prirode i ljudi.

Projekat se u Srbiji sprovodi na teritoriji SRP “Gornje Podunavlje” čiji je upravljač JP “Vojvodinašume”. Područje Monoštorskog rita je, izgradnjom dunavskog nasipa i kanala Dunav-Tisa-Dunav (Prigrevica-Bezdan), od 1965. godine izvan uticaja plavljenja reke Dunav. U cilju poboljšanja stanja staništa ukazala se potreba za prilagođavanjem režima podzemnih i površinskih voda i vodno-vazdušnog režima zemljišta potrebama biljnog i životinjskog sveta karakterističnog za ritove. U tu svrhu je pre dvadesetak godina izrađena tehnička dokumentacija za aktivnosti revitalizacije područja Monoštorskog rita, pri čemu je ceo prostor podeljen na dve prostorne celine: „Šmaguc-Kalandoš“ (severni deo Monoštorskog rita) i „Siga –Kazuk“ (južni deo Monoštorskog rita). U sadašnjim uslovima, upuštanje vode u Monoštorski rit obezbeđeno je preko upusno-ispusne ustave „Staro selo“ koja se nalazi na dunavskom nasipu prve odbrambene linije (km 41+855). Pri odgovarajućem vodostaju Dunava (220 cm na hidrološkoj stanici Bezdan) preko navedene ustave vrši se upuštanje vode u stari tok Dunava, tzv. Stari Dunavac. Sistem dopremanja vode je sledeći: voda se Starim Dunavcem dalje transportuje do kanala „Sever“ za snabdevanje vodom severnog dela rita i kanala „Jug“ za snabdevanje vodom južnog dela rita. Kanal „Sever“ je samo delimično izgrađen, dok je kanal „Jug“ u potpunosti izgrađen, zajedno sa razdelno/separacionom ustavom „Jug“ na početku kanala i dvonamenskim kanalima nižeg reda i pratećim objektima. Ideja je da kada se izvrši „punjenje“ južnog dela Monoštorskog rita, separaciona ustava se zatvara, i voda se usmerava u severni deo. Nepostojanje severnog dela sistema, kao i nefunkcionalnost postojeće razdelne/separacione ustave razlozi su što se punjenje Monoštorskog rita u praksi nikada nije desilo i upravo se kroz ovaj projekat želi napraviti ono što nije dovršeno pre više od 30 godina. Pored obnove vodnog režima, na projektu će se uraditi i konverzija plantažnih zasada u autohtone šume.

Projektni partneri:

WWF Austria (vodeći partner), Zavod za zaštitu prirode Republike Slovenije, Nacionalni park Dunav-Drava, WWF Mađarska, Zavod za vode Slovenije, Nevladina organizacija za zaštitu prirode i životnu sredinu Zeleni Osijek, Hrvatske Vode, Fakultet agrotehničkih nauka Osijek, Kancelarija Vlade Stirije, Javna ustanova za upravljanje zaštićenim delovima prirode i ekološkom mrežom Virovitičko-podravske županije, Javno preduzeće “Vojvodinašume” Petrovaradin, Slovenačke državne šume, d.o.o., Regionalni menadžment Štajerske Jugoistočna Štajerska, Javna ustanova za upravljanje zaštićenim dijelovima prirode na području Koprivničko-Križevačke županije, Javna ustanova za upravljanje zaštićenim dijelovima prirode Varaždinske županije, Međimurska priroda – Javna ustanova za zaštitu prirode, Nacionalni park Balaton-felvidéki.

Trenutne aktivnosti na projektu:

Ovde možete pogledati aktuelne nabavke na projektu:

Market research for upcoming public procurement procedures for LIFE RESTORE for MDD project:

1. Technical assistance – procurement and reporting services for project: LIFE RESTORE for MDD 

Deadline for sending confirmation of interest: 16.10.2023

Award decision:01.12.2023

2. Services of organization of kick-off event for project: LIFE RESTORE for MDD 

Deadline for sending confirmation of interest: 15.00h, 13.10.2023

Projekat je sufinansiran od strane Evropske unije. Izneti stavovi i mišljenja su autorova i ne odražavaju nužno stavove Evropske unije ili CINEA-e. Za njih se ne može smatrati odgovornim ni Evropska unija ni organ koji dodeljuje sredstva.

Market research for upcoming public procurement procedures for LIFE RESTORE for MDD project:

Expert services for Study of hydrotechnical arrangement of Monoštorski rit with hydrologic-hydraulic study and research for project: LIFE RESTORE for MDD 

Deadline for sending confirmation of interest: 12.02.2024.

Public procurement procedure for LIFE RESTORE for MDD project:

Expert services for Study of hydrotechnical arrangement of Monoštorski rit with hydrologic-hydraulic study and research for project: LIFE RESTORE for MDD 

Deadline for tender submission:  15.00h, 18.03.2024.

Award decision

Market research for upcoming public procurement procedures for LIFE RESTORE for MDD project:

Procurement of IT equipment for project:   LIFE RESTORE for MDD 

Deadline for Confirmation of Interest: 27/02/2024.

Market research for upcoming public procurement procedures for LIFE RESTORE for MDD project:

Procurement of field equipment for project: LIFE RESTORE for MDD

Deadline for sending confirmation of interest: 11.03.2024.

Public procurement procedure for LIFE RESTORE for MDD project:

Procurement of field equipment for project: LIFE RESTORE for MDD 

Deadline for tender submission:  13.00h, 24.04.2024.

Projekat STOP FIRES

Project: HUSRB/23R/11/086 – 4.4.1.

Projekat STOP FIRES – Jačanje organizacija u zaštiti od požara – HUSRB/23R/11/086 je započeo 1. jula 2024. i trajaće do 30. juna 2026. godine. Ovaj projekat, finansiran kroz  Interreg VI-A IPA Mađarska-Srbija program, ima za cilj povećanje otpornosti životne sredine na klimatske promene i prevenciju rizika kroz unapređeno upravljanje požarnim katastrofama, kao i pripremu za vanredne situacije. Posebna pažnja biće posvećena podizanju svesti o ugroženim prirodnim područjima u prekograničnom regionu, sa fokusom na Subotičku i Kiškunšag peščaru.

Ukupni budžet projekta je 1.635.275,68 EUR, od čega je 1.389.984,32 EUR obezbeđeno iz sredstava Evropske unije. Vodeći partner je JP „Vojvodinašume“, Petrovaradin (Srbija), uz značajnu podršku drugih partnera, uključujući i KEFAG privatno društvo sa ograničenom odgovornošću za šumarstvo i drvnu industriju Kiškunšaga (Mađarska) Fond „Evropski poslovi“ Autonomne pokrajine Vojvodine (Srbija)   Ministarstvo unutrašnjih poslova Republike Srbije,  Sektor za vanredne situacije (Srbija)

Realizacijom projekta STOP FIRES želi se zajednički razviti specifična znanja i veštine, kao i poboljšati zajednička oprema za pravovremene i efikasne intervencije u vezi sa požarima. Dakle, jedan od ključnih rezultata je izgradnja kapaciteta za pravovremenu, adekvatnu i efikasnu intervenciju koja podrazumeva zajednički razvoj prekograničnog plana za vanredne situacije u slučaju požara, realizaciju obuka za sticanje znanja i unapređenje kapaciteta upravljanja požarima partnerskih organizacija nabavkom specijalizovane i moderne opreme za gašenje požara.

Prekogranični plan za vanredne situacije u slučaju požara ima za cilj jačanje otpornosti prekograničnog regiona kroz uspostavljanje integrisanih procedura i komunikacionih sistema za pravovremeni odgovor na šumske požare. Ključne aktivnosti ovog plana uključuju nekoliko segmenata, odnosno:

• uspostavljanje komunikacionih kanala i kontakt tačaka za brzu razmenu informacija i koordinaciju u hitnim situacijama vezanim za požare;
• integriciju prekograničnog sistema za praćenje i ranu detekciju požara u vrednosti od 1.118.529 evra, koji će pratiti vremenske uslove, procenjivati rizik od požara i obaveštavati nadležne vlasti o potencijalnim pretnjama u prekograničnom području. Ovi sistemi će pružati pravovremene informacije kako bi se preduzele adekvatne mere za sprečavanje širenja požara, posebno na teško dostupnim terenima. Sistem će neprekidno pratiti nivo ugljen-dioksida (CO₂), temperaturu, vlažnost i barometarski pritisak u realnom vremenu. Pametni uređaji omogućavaju brzo otkrivanje požara i pravovremeno alarmiranje nadležnih. Pored toga, sistem sadrži mobilnu aplikaciju koja operaterima omogućava da vide situaciju na terenu, dok sofisticirani algoritmi analiziraju video snimke i povećavaju preciznost detekcije;
• omogućavanje uzajamne pomoći i koordinisanog odgovora između zemalja, što će podrazumevati deljenje resursa za gašenje požara, osoblja i opreme u skladu sa ozbiljnošću incidenta.

Ovaj prekogranični plan za vanredne situacije predstavlja PRVI pilot projekat ove vrste u regionu, uspostavljajući osnovu za dugoročnu saradnju i unapređenu pripravnost na požare.

Pred plana, tokom projekta biće izrađena i Studija o trenutnom stanju snabdevanja vodom sa predlogom za dalju funkciju i eksploataciju polja bunara na području Subotice sa ciljem stvaranje adekvatnih preduslova za unapređenje infrastrukture zaštite od požara. U okviru projekta biće održane i tri obuke koje će okupiti stručnjake, vatrogasne jedinice i volontere. Svrha ovih obuka je da se razmene znanja i iskustva u oblasti prevencije i gašenja šumskih požara, kao i da se osposobe učesnici za efikasno korišćenje specijalizovane opreme i implementaciju prekograničnog plana za vanredne situacije.

S druge strane, u okviru STOP FIRES projekta, planira se sprovođenje zajedničkih mera za podizanje svesti o riziku od požara, s ciljem da se stanovnici i posetioci Subotičke i Kiškunšag peščare, informišu o važnosti zaštite životne sredine i prevenciji požara. Kampanja će obuhvatiti organizaciju različitih događaja, uključujući otvorene i zatvorene konferencije, okrugle stolove i izradu promotivnog materijala. Kroz ove aktivnosti, očekuje se da se poveća znanje o uzrocima i posledicama požara, kao i o strategijama za njihovo sprečavanje. Posebna pažnja biće posvećena edukaciji dece, koja su ključna grupa za podizanje svesti, kroz interaktivne radionice i predavanja koja će voditi stručnjaci iz oblasti zaštite od požara. Ova inicijativa će obuhvatiti oko 550.000 ljudi iz prekograničnog područja, sa fokusom na informisanje i angažovanje zajednice kako bi se ostvarila dugotrajna promena u svesti o riziku od požara i zaštiti životne sredine.

ULOGA JP „Vojvodinašume”

Inovativni karakter projekta leži u razvoju integrisanog prekograničnog sistema za praćenje/rano otkrivanje i prekograničnog plana za vanredne situacije usled požara, kojeg će upravo JP „Vojvodinašume” i projektni partner KEFAG privatno društvo sa ograničenom odgovornošću za šumarstvo i drvnu industriju Kiškunšaga (Mađarska), razviti tokom trajanja projekta. Pored navedenog, JP „Vojvodinašume” kao vodeći partner ima obavezu da upravlja projektom i vrši stalnu komunikaciju među partnerima.

Ova najava uređena je uz finansijsku podršku Evropske unije kroz Interreg VI-A IPA program Mađarska-Srbija. Za sadržaj ove najave odgovorani su isključivo JP „Vojvodinašume”, Petrovaradin (RS), KEFAG privatno društvo sa ograničenom odgovornošću za šumarstvo i drvnu industrija Kiškunšaga (HU), Fond „Evropski poslovi“ Autonomne pokrajine Vojvodine (RS), Ministarstvo unutrašnjih poslova Republike Srbije, Sektor za vanredne situacije (RS) i sadržaj ovog dokumenta ne odražava zvanično mišljenje Evropske unije i/ili Upravljačkog tela Programa.

Trenutne aktivnosti na projektu:

Ovde možete pogledati aktuelne nabavke na projektu:

TD01 – Public procurement procedure for STOP FIRES project: HUSRB/23R/11/086 – 4.4.1.

Deadline for tender submission: 15.00h, 07/08/2024

PROJEKAT REBIOFORESTS

Projekat REBIOFORESTS – Jačanje prekograničnih kapaciteta za poboljšanje klimatske otpornosti šumskih ekosistema kroz naprednu procenu, testiranje i demonstraciju rešenja za obnovu ekosistema – HR-RS00062 je započeo 1. septembra 2024. i trajaće do 28. februara 2027. godine. Ovaj projekat, finansiran kroz Interreg IPA Programa prekogranične saradnje Hrvatska – Srbija 2021-2027., ima za cilj unapređenje i obnovu šuma Spačvansko-bosutskog basena kroz primenu naprednih metoda procene i rešenja za revitalizaciju ekosistema.

Naime, dolina reke Save, koja obuhvata najveći nizijski hrastov šumski kompleks u jugoistočnoj Evropi, pretrpela je ozbiljna oštećenja tokom superćelijskih oluja u julu 2023. godine. Ovaj prekogranični šumski prostor između Hrvatske i Srbije ima izuzetnu ekološku, društvenu i ekonomsku vrednost, ali su poslednje oluje dovele do značajnog lomljenja krošnji i čupanja stabala. Preliminarne procene pokazuju da je oštećeno oko 850.000 m³ drvnog materijala u Hrvatskoj i 200.000 m³ u Srbiji. Takva oštećenja nose dugoročne posledice po životnu sredinu i zajednice koje zavise od ovog prirodnog resursa.

Uz to, Sava predstavlja jedan od važnih evropskih biodiverzitetskih centara, sa bogatstvom vrsta i staništa od nacionalnog i međunarodnog značaja, od kojih se mnoge oslanjaju na očuvane šumske ekosisteme. Savska nizijska šuma takođe ima ulogu važnog rezervoara i ponora ugljenika zahvaljujući milenijumskom kontinuitetu, sa bogatim organskim slojevima tla. Oštećenja nastala tokom oluja, međutim, mogu prouzrokovati nekontrolisano oslobađanje ugljenika usled raspadanja drvnog materijala i otvaranja krošnji, što izlaže tlo zagrevanju sunčevom svetlošću.

                Stoga projekat REBIFORESTS usmerava napore na rekonstrukciju šume kako bi se ispunili ciljevi ključnih evropskih direktiva o vodi, poplavama i staništima, čime se obezbeđuje očuvanje biodiverziteta i klime na ovom jedinstvenom području.

Glavne planirane aktivnosti i rezultati projekta su:

• Prikupljanje podataka i sprovođenje naprednih terenskih istraživanja za procenu trenutnog stanja šumskih ekosistema.
• Razvoj Zelenog akcionog plana za unapređenje šuma u Spačvansko-bosutskom basenu.
• Priprema i uspostavljanje pilot područja za obnavljanje šuma.
• Demonstracija inovativnih metoda obnove šuma na pilot području.
• Osnivanje prekogranične banke gena za očuvanje autohtonih vrsta.
• Diseminacija rezultata i priprema rešenja za primenu u organizacijama.

Ukupni budžet projekta je 1.655.501,66 evra, vodeći partner su Hrvatske šume d.o.o. (HR), dok su ostali partneri JP „Vojvodinašume“, Hrvatski šumarski institut (HR),Institut za nizijsko šumarstvo i životnu sredinu (RS)i Centar kompetencija d.o.o. za istraživanje i razvoj (CEKOM) iz Vinkovaca (HR).

Uloga JP „Vojvodinašuma”

Kao ključni partner, JP „Vojvodinašume” će aktivno doprineti prikupljanju podataka i proceni stanja šumskih ekosistema Spačvansko-bosutskog basena, koristeći napredne tehnologije poput dronova i satelitskih snimaka. Takođe će učestvovati u pripremi i obnovi pilot područja kroz inovativne metode sadnje hrastovih vrsta radi jačanja klimatske otpornosti šuma. Pored toga, JP „Vojvodinašume” će pružati podršku u pripremi rešenja za obnovu ekosistema i diseminaciji rezultata. Tokom projekta, JP „Vojvodinašume” će organizovati jedan transnacionalni i jedan nacionalni događaj, kao i nacionalnu konferenciju.

Project REBIOFORESTS:

Enhancing Cross-Border Capacities for Climate-Resilient Forest Ecosystems Restoration

                The REBIOFORESTS project (HR-RS00062), launched on September 1, 2024, and running until February 28, 2027, aims to restore and strengthen the Spačva-Bosut Basin forests using advanced assessment and ecosystem revitalization solutions. Funded through Interreg VI-A Programme Croatia-Serbia 2021-2027, the project addresses the extensive damage caused by supercell storms in July 2023.

The Sava River valley, home to southeastern Europe’s largest lowland oak forest, suffered significant losses, with approximately 850,000 m³ of timber damaged in Croatia and 200,000 m³ in Serbia. This cross-border forest region, valued for its ecological, social, and economic significance, now faces long-term environmental impacts, including disrupted biodiversity and carbon release due to canopy openings and decaying wood.

As a key biodiversity hotspot in Europe, the Sava’s preserved forest ecosystems support numerous species and habitats of both national and international importance. These forests also serve as vital carbon reservoirs, underpinned by millennia of continuous organic soil formation. The storms, however, threaten this balance, emphasizing the need for immediate restoration efforts.

Project Objectives and Activities:

                REBIOFORESTS focuses on aligning forest restoration with European directives on water, flood, and habitat conservation to preserve biodiversity and climate stability in the region. Key activities include:

• Advanced field research to assess forest ecosystem conditions.
• Developing a Green Action Plan for forest enhancement in the Spačva-Bosut Basin.
• Establishing pilot sites for forest restoration.
• Demonstrating innovative forest regeneration techniques.
• Creating a cross-border gene bank to conserve native species.
• Disseminating results and preparing solutions for broader application.

The project budget is €1,655,501.66. Led by Croatian forests ltd. (Croatia), partners include PE „Vojvodinašume“ (Serbia), the Croatian Forest Research Institute (Croatia), the Institute for Lowland Forestry and Environment (Serbia), and Competence Centre Ltd. for research and development (CEKOM), Vinkovci (Croatia).

RETFOR PROJEKAT

 Jačanje mera otpornosti na klimatske promene za zaštitu i restauraciju ekosistema u Spačvansko-bosutskom basenu

 Projekat je finansiran sredstvima EU preko Interreg IPA Programa prekogranične saradnje Hrvatska – Srbija 2021 – 2027.

 Ukupna vrednost projekta

2.808.128,24 €

 Vrednost projekta za JP „Vojvodinašume“

541.800,00 €

 Trajanje projekta

1. 11. 2024 – 31.10. 2027.

Nosilac projekta

Hrvatske šume d.o.o.

Partneri na projektu

• JP „Vojvodinašume“
• Hrvatske vode
• JVP Vode Vojvodine
• CEKOM Vinkovci
• Fond za evropske poslove i razvoj AP Vojvodine

Područje sprovođenja projekta

Spačvansko – bosutski basen

Cilj projekta

Revitalizacija šuma Spačvansko-bosutskog basena radi očuvanja bioraznovrsnosti i otpornosti na klimatske promene.

Planirane aktivnosti

• Osnovna procena – analiza postojećih podataka;
• Identifikacija i priprema pilot lokacija;
• Izrada komunikacijskog plana i identifikacija potencijalnih učesnika;
• Uspostavljanje zajedničkog prekograničnog sistema praćenja podzemnih voda za podsticanje otpornosti i prilagođavanje na klimatske promene;
• Softver za dinamičko modeliranje podzemnih voda i meteorološke stanice;
• Nadgradnja krune pregrade na reci Bosut kod Lipovca (HR);
• Uspostavljanje dve stanice za praćenje količine i kvaliteta podzemnih voda (pijezometri dubine 20 do 50 m) (HR);
• Restauracija bare Radosave (SRB);
• Rekonstrukcija brane na reci Bosut (SRB) ;
• Osnivanje Centra za praćenje klimatskih promena kao odeljenja u okviru Centra kompetencija d.o.o. za istraživanje i razvoj (HR);
• Provera valjanosti i sistematizacija rezultata na primernim i testiranim rešenjima;
• Izrada Strategije koju će prihvatiti organizacije;
• Komunikacija i diseminacija rezultata.

Očekivani rezultati projekta

• Zajednički izrađen akcioni plan za sprovođenje aktivnosti povećanja klimatske otpornosti u Spačvansko – bosutskom basenu;
• Razvijeno i sprovedeno 7 (sedam) pilot akcija:
  • sistem monitoringa nivoa podzemnih voda,
  • softver za dinamičko modeliranje podzemnih voda,
  • meteorološke stanice,
  • nadgradnja krune pregrade na reci Bosut kod Lipovca,
  • restauracija bare Radosave,
  • rekonstrukcija brane na reci Bosut,
  • Centar za praćenje klimatskih promena;
• Zajednički razvijena rešenja:
  • uspostavljen Centar za praćenje klimatskih promena,
  • zajednički razvijeno rešenje zasnovano na prirodi (Nature based Solution) za ublažavanje ekstremnih suša na osnovu postojeće infrastrukture;
• Razvijena Strategija koja će se zasnivati na prezentaciji i diseminaciji rešenja i razmeni podataka između lokalnih i transnacionalnih tela, uključujući organizacije za šumarstvo i vodoprivredu sa naglaskom na multi-sektorsku primenu.

RETFOR PROJECT

 Strengthening climate resilience measures for protection and revitalisation of ecosystems in the Spačva-Bosut Basin

 The project has financed with EU funds through the Interreg IPA Cross-Border Cooperation Program Croatia – Serbia 2021 – 2027.

 Total project budget

2.808.128,24 €

 Project budget of PE „Vojvodinašume“

541.800,00 €

 Project duration

1. 11. 2024 – 31.10. 2027.

Lead partner organisation

Croatian Forests ltd.

Project partners

• PE „Vojvodinašume“
• Croatian Forests ltd.
• PWME „Vode Vojvodine“
• CEKOM Vinkovci
• Fund for European Affairs and Development of AP Vojvodina

Project area

Spačva-Bosut Basin

Project objective

Forests restoration of the Spačvano-Bosut basin in order to preserve biodiversity and resistance to climate change.

Planned activities

• Basic assessment – analysis of existing data;
• Identification and preparation of pilot sites;
• Development of the communication plan and identification of potential participants;
• Establishing of the joint cross-border groundwater monitoring system to encourage resilience and adaptation to climate change;
• Software for dynamic modeling of groundwater and meteorological stations;
• Upgrade of the crown barrier on the Bosut River near Lipovac (HR);
• Establishment of two stations for monitoring the quantity and quality of groundwater (piezometers 20 to 50 m deep) (HR);
• Restoration of Radosava pond (SRB);
• Reconstruction of the dam on the Bosut River (SRB);
• Establishment of the Center for climate change monitoring as a department within the Competence center for research and development ltd. (HR);
• Validation and systematization of results based on exemplary and tested solutions;
• Development of the strategy that will be accepted by organizations;
• Communication and dissemination of results.

Project results

• Development of the joint action plan for the implementation of activities to increase climate resilience in the Spačvansko-Bosut basin;
• Developed and implemented 7 (seven) pilot actions:
• monitoring system of groundwater levels,
• software for dynamic groundwater modeling,
• meteorological stations,
• superstructure of the crown barrier on the Bosut River near Lipovac,
• restoration of the Radosava pond,
• reconstruction of the dam on the Bosut River,
• Center for climate change monitoring;
• Jointly developed solutions:
• the established Center for climate change monitoring,
• The common developed nature based solution (NbS) for mitigating extreme droughts based on the existing infrastructure;
• Developed strategy that will be based on presentation and dissemination of solutions and data exchange between local and transnational bodies, including forestry and water management organizations with point out on multi-sectoral implementation.